Κρίσεις Πανικού: Κατανόηση και αντιμετώπιση

Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος

Οι κρίσεις πανικού είναι κρίσεις άγχους που κορυφώνουν σε λίγα λεπτά και μπορούν να παρουσιαστούν στην ζωή οποιουδήποτε ατόμου που βιώνει αυξημένο stress. Βάσει ερευνών στις Η.Π.Α. η ηλικία εμφάνισής τους είναι μεταξύ 20-24. Παρόλ’ αυτά πολύ συχνά εμφανίζονται και στους έφηβους, στη χώρα μας το ακούμε πολύ συχνά να συμβαίνει την περίοδο των πανελληνίων εξετάσεων αλλά και σε φάσεις που ο νέος βιώνει σημαντικές αλλαγές στη ζωή του.

Οι κρίσεις πανικού χαρακτηρίζονται από σωματικά συμπτώματα:

• Ταχυπαλμία, ταχυκαρδία
• Εφίδρωση
• Τρέμουλο
• Δύσπνοια, κοντανάσαιμα
• Αίσθηση πνιγμού
• Βάρος στο στήθος, δυσφορία
• Ναυτία, βαρύ κεφάλι
• Ζάλη, αστάθεια, τάση για λιποθυμία
• Κρυάδες ή αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος
• Μούδιασμα ή αίσθηση μυρμηγκιάσματος
• Αποποίηση του εαυτού, αυτό που συμβαίνει δεν είναι αληθινό
• Φόβος ότι χάνεται ο έλεγχος ή ότι το άτομο τρελαίνεται
• Φόβος θανάτου

Για να οριστεί η κρίση πανικού τότε το άτομο πρέπει να νιώσει τουλάχιστον 4 (ή και παραπάνω) συμπτώματα από τα παραπάνω.

Οι λόγοι για τους οποίους το άτομο παθαίνει μια κρίση πανικού οφείλονται σε παράγοντες του περιβάλλοντος αλλά και στον τρόπο που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και τα εμπόδια στη ζωή του. Για παράδειγμα ένας άνθρωπος που είναι αισιόδοξος από την φύση του θα δει την ενδεχόμενη απογοήτευση ή δυσκολία ως μια πρόκληση να προσπαθήσει περισσότερο, να βελτιώσει τον εαυτό του και την επόμενη φορά να πετύχει. Ένας απαισιόδοξος άνθρωπος θα θεωρήσει ότι όλα χάθηκαν και τίποτα δε πρόκειται να αλλάξει οπότε βυθίζεται σε μία δίνη που τον αγχώνει και τον θλίβει. Αντίστοιχα ένας τελειομανής άνθρωπος που στη ζωή του αντιμετωπίζει τα πράγματα με τη λογική ‘Όλα ή τίποτα’ θα νιώθει εξαιρετικά απογοητευμένος από τον εαυτό του καθώς δεν έφτασε και δε ξεπέρασε το maximum τον δυνατοτήτων του και έτσι βλέπει μια επιτυχία σαν αποτυχία και σαν μία πράξη που δεν την εκτιμά ο περίγυρος του. Αυτό το άτομο θέτει από μόνο του τον πήχη πολύ ψηλά και έτσι αγχώνεται παραπάνω απ’ ότι ενδεχομένως χρειάζεται.

Το περιβάλλον επίσης παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς αν το άτομο ζει σε στρεσσογόνο περιβάλλον και η καθημερινότητα του είναι φορτισμένη με πολλά γεγονότα αλλά και συναισθήματα, τότε είναι πολύ πιθανόν να αναπτύξει άγχος και να οδηγηθεί σε κρίσεις πανικού ή άλλες φοβίες.

Διαταραχή πανικού

Στη περίπτωση που οι κρίσεις πανικού γίνονται επαναλαμβανόμενες και το άτομο νιώθει συνεχή φόβο μήπως ξαναπάθει μία κρίση, ή/και προκαλούν σημαντικές αλλαγές στη ζωή του ατόμου μέσω της αλλαγής στη συμπεριφορά του και των εκπτώσεων που κάνει στη καθημερινότητα του (βλ. video), τότε πλέον μιλάμε για Διαταραχή Πανικού. Το άτομο πρέπει να επισκεφθεί ένα εξειδικευμένο επαγγελματία ψυχικής υγείας σε θέματα αγχωδών διαταραχών ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις κρίσεις πανικού αλλά και να αναδιοργανώσει σε πιο υγιή και λειτουργική βάση τη ζωή του. Η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία.

Όταν το περιβάλλον δε κατανοεί την κατάσταση μου.

Είναι λογικό ένας άνθρωπος που δεν έχει βιώσει υψηλό stress και που δεν έχει πάθει ποτέ μία κρίση πανικού να μην κατανοεί αυτό που βιώνετε. Πολύ συχνά το οικογενειακό περιβάλλον γίνεται επιθετικό και απορριπτικό στην κατάστασή σας θεωρώντας ότι προσπαθείτε να τραβήξετε την προσοχή ή να αποφύγετε καταστάσεις επειδή απλά δεν σας αρέσουν. Κανένας δεν μπορεί να κατανοήσει αυτό που ζείτε καθημερινά. Πολλοί άνθρωποι δε, δεν γνωρίζουν ότι οι κρίσεις πανικού είναι καθαρά ψυχική και όχι σωματική διαταραχή και για αυτό όταν ο γιατρός δεν βρίσκει κάποιο οργανικό αίτιο να διαγνώσει, το περιβάλλον του ατόμου θυμώνει και γίνεται όλο και περισσότερο αντιδραστικό. Η φαρμακευτική αγωγή είναι απλώς καθησυχαστική των σωματικών συμπτωμάτων, δεν θα θεραπεύσει ποτέ την κατάσταση σας, την ψυχική σας ένταση και ενδέχεται να σας δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα στην υγεία σας μέσω των παρενεργειών που έχουν.