Από την Ίριδα Κρέμερ – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Πολλοί γονείς έχουν φοβίες που είτε τις έχουν «κληρονομήσει» αντίστοιχα από τους γονείς τους είτε έχουν αναπτυχθεί στη πορεία της ζωής τους από βιώματα που είχαν.
Οι φοβίες ενός ανθρώπου μπορούν να είναι σε επίπεδο που δεν επηρεάζουν την καθημερινότητα και την λειτουργικότητα του και άλλες φορές να επιδρούν έντονα και με ανασταλτικό τρόπο σε διάφορες δραστηριότητες που αφορούν τον ίδιο, αλλά και επιθυμίες/επιλογές κοντινών του προσώπων τις οποίες δυσκολεύεται ή δε μπορεί με κανένα τρόπο να ακολουθήσει λόγω του άγχους που του προκαλεί η φοβία του. Όταν μια φοβία φτάνει να γίνει διαταραχή άγχους, τότε η ζωή του ατόμου μπορεί να γίνει πολλή δύσκολη αλλά και επιβαρυντική για το περιβάλλον του, κυρίως το οικογενειακό.
Όταν ένας άνθρωπος νιώθει φόβο για κάτι το εκδηλώνει έντονα και δύσκολα μπορεί να κρύψει αυτό που νιώθει. Όταν αυτός ο άνθρωπος είναι γονιός τότε έχει ακόμα πιο έντονη έκφραση συναισθημάτων απέναντι στο φοβογόνο του ερέθισμα παρουσία του παιδιού του, καθώς θέλει να προστατεύσει το παιδί του που αγαπά. Σαν σκεπτικό, μες στο μυαλό αυτού του γονιού δεν είναι λάθος αυτό που κάνει γιατί για εκείνον ο κίνδυνος είναι μεγάλος και θέλει να λειτουργήσει σαν ασπίδα για το παιδί του. Όταν ο φόβος είναι υπερβολικός ή παράλογος, τότε ο γονιός μεταφέρει στο παιδί του μία φοβία που δεν του ανήκει αλλά την υιοθετεί σαν συμπεριφορά, καθώς ο γονιός είναι το πρότυπο του και το παράδειγμα προς μίμηση. Οι φοβίες ενός γονιού δρουν σαν εμπόδιο στην προσωπική επιθυμία, ανάγκη, θέληση και πρωτοβουλία του παιδιού και μπορούν να επηρεάσουν ακόμα και την αυτοπεποίθηση του. Κάτι που στα μάτια του γονιού είναι παράτολμο, ενώ στην πραγματικότητα είναι το δικό του βλέμμα μέσα από την φοβία του που το αντιμετωπίζει έτσι, μπορεί για το παιδί να είναι μια σημαντική κατάκτηση και επιβεβαίωση των ικανοτήτων του. Έτσι ο γονιός γίνεται σκόπελος στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και της ελευθερίας του παιδιού.
Ένα πολύ απλό παράδειγμα: Ένας γονιός φοβάται τα σκυλιά. Του είναι αδύνατον να βρεθεί στον ίδιο χώρο με σκύλο και τρομάζει μόνο στην ιδέα ότι θα πάει σε ένα μέρος που πιθανά θα βρίσκονται εκεί σκυλιά. Στην παρέα του 8χρονου γιου του ένας συμμαθητής απέκτησε ένα κουταβάκι σαν δώρο γενεθλίων, το οποίο τρέχει ελεύθερα στο κήπο του σπιτιού του. Ο συμμαθητής κάνει παιδικό πάρτι και ο γονιός έχει να αντιμετωπίσει το δίλημμα: να αφήσω το παιδί μου να πάει στο πάρτι που είναι ο σκύλος ή όχι; Κι αν πάει θα τον αφήσω να πλησιάσει το σκύλο ή όσο είναι ελεύθερος στο κήπο θα κοιτάζουμε τα άλλα παιδάκια από το παράθυρο; Η επιλογή του να πλησιάσει το παιδί έστω και μόνο του το κουτάβι είναι επικίνδυνη αποστολή για τον γονιό και την αποκλείει, δεν την έχει καν σκεφτεί. Αναρωτηθείτε λοιπόν πόσο πολύ ο γονιός επηρεάζει την σκέψη του παιδιού του, την υπόσταση του μέσα στο κοινωνικό του πλαίσιο (φίλους), αλλά και την προσωπικότητα του που ακόμα σχηματίζεται. Αργότερα αυτό το παιδί μπορεί πολύ πιθανά να αναπτύξει αντίστοιχη φοβία ζώου, ή κάποια άλλη, στη ενήλικη ζωή του.
Καλό είναι λοιπόν ο γονιός, αλλά και κάθε άνθρωπος που πάσχει από φοβίες και άγχος σχετιζόμενο με αυτές, να ζητήσει βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας εξειδικευμένο στις αγχώδεις διαταραχές ώστε να βελτιώσει τη δική του καθημερινότητα αλλά και του παιδιού του και της οικογένειας του γενικότερα.
