Από την Ίριδα Κρέμερ – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Όλοι μας φοβόμαστε κάποια ζώα και ειδικά όταν αυτά είναι άγρια. Υπάρχουν όμως κάποιοι άνθρωποι που φοβούνται συγκεκριμένα ζώα και ο φόβος που τους προκαλείται είναι σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από το συνηθισμένο και δυσανάλογος της πραγματικής κατάστασης, κατά την οποία βιώνουν αυξημένο άγχος.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από Ειδική Φοβία σε κάποιο ζώο μπορεί να έρχονται σε επαφή με αυτό πιθανά σε καθημερινή βάση (π.χ. σκύλος, γάτα, περιστέρι) ή να μην το έχουν δει ποτέ στη ζωή τους ζωντανά και παρόλα αυτά να τους προκαλεί έντονο φόβο (π.χ. φίδι, λιοντάρι). Η φοβία προς ένα συγκεκριμένο ζώο δεν οφείλεται αποκλειστικά στο ότι το άτομο φοβάται για την σωματική του ακεραιότητα ή την ζωή του. Η δυσφορία και δυσκολία του μπορεί να οφείλεται στην επαφή π.χ. με το τρίχωμα του ζώου, ή με τον ήχο που παράγει. Έτσι λοιπόν, δύο άνθρωποι που φοβούνται τους σκύλους μπορεί να έχουν πολύ διαφορετική αντιμετώπιση απέναντι τους βάσει αυτού που τους φοβίζει περισσότερο.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο φόβος του ατόμου μπορεί να αναζωπυρωθεί ακόμα και με οπτική επαφή, μέσα από φωτογραφίες του ζώου ή ομοιώματα του σε οποιαδήποτε μορφή (π.χ. λούτρινο σκυλάκι, πλαστικό φίδι), ή/και από ακουστικό ερέθισμα (π.χ. γαύγισμα, νιαούρισμα).
Για να πούμε ότι ένας άνθρωπος πάσχει από Ειδική Φοβία ζώου θα πρέπει το φοβογόνο του ερέθισμα να του προκαλεί φόβο σε οποιαδήποτε μορφή επαφής μαζί του, σχεδόν πάντα ή αν έρχεται σε επαφή να ανέχεται την κατάσταση υπό πίεση, μεγάλη δυσφορία και υψηλό φόβο και άγχος. Ο φόβος θα πρέπει να υπάρχει για τουλάχιστον 6 μήνες και οι αποφυγές που το άτομο κάνει σε σχέση με το ζώο που φοβάται να του προκαλούν προβλήματα στην καθημερινότητα του και στις σχέσεις του με το συγγενικό, φιλικό περιβάλλον.
Για παράδειγμα:
Η Ελένη δεν πηγαίνει ποτέ στο σπίτι της ξαδέλφης της, όταν αυτή την καλεί σε οικογενειακό τραπέζι με την υπόλοιπη οικογένεια, γιατί στο σπίτι έχουν γάτα και δεν αντέχει ούτε στη σκέψη ότι βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο.
Ο Νίκος καθυστερεί καθημερινά στην καινούρια του δουλειά καθώς στην εταιρία που δουλεύει υπάρχουν σκύλοι-φύλακες που τους περιορίζουν σε δικό τους χώρο περίπου μισή ώρα αφού φτάσουν οι εργαζόμενοι στη δουλειά τους το πρωί.
Η Κατερίνα δεν επιτρέπει στη κόρη της να πηγαίνει εκδρομές στην εξοχή με το σχολείο κι έχουν σταματήσει οικογενειακώς να πηγαίνουν στο εξοχικό της οικογένειας του συζύγου της στο βουνό, καθώς φοβάται μήπως υπάρχει κάποιο φίδι στην περιοχή και δαγκώσει εκείνη ή την κόρη της.
Στην Ειδική Φοβία ζώου ενδέχεται να υπάρξουν και κρίσεις πανικού σαν κορύφωση του άγχους στην επαφή με το φοβογόνο ερέθισμα, χωρίς όμως αυτό να είναι υποχρεωτικό.
Θεραπεία
Η Ειδική Φοβία ζώων μπορεί να θεραπευτεί, και με την καλή και συνεπή συνεργασία του θεραπευόμενου αυτό μπορεί να επιτευχθεί σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα σε σχέση με άλλες αγχώδεις διαταραχές που μπορεί να έχουν μεγαλύτερη θεραπευτική διάρκεια.
