Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Κάποτε μπαίνατε στο αεροπλάνο χωρίς φόβο και ταξιδεύατε χωρίς να νιώθετε αγωνία. Ίσως πάλι ποτέ να μην έχετε ταξιδέψει με αυτό το μέσο και η σκέψη αυτή να σας φοβίζει τόσο πολύ που να αποφεύγετε οποιαδήποτε πρόταση αναψυχής ή ακόμα και επαγγελματική με το άγχος του πως θα καταφέρετε να ολοκληρώσετε μία πτήση χωρίς η καρδιά σας να χτυπάει σαν τρελή και τα χέρια σας να στάζουν από τον ιδρώτα.
Η φοβία προς το αεροπλάνο συγκαταλέγεται στην ομάδα των αγχωδών διαταραχών και συγκεκριμένα στην Ειδική Φοβία καταστάσεων. Είναι μία φοβία που βιώνει πολύς κόσμος και οφείλεται είτε σε κάποιο γεγονός που προκάλεσε φόβο στο άτομο σε σχέση με το συγκεκριμένο μέσο, είτε σε φοβία που ακόμα και το ίδιο το άτομο δε μπορεί να προσδιορίσει την έναρξη της και από πού πηγάζει.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από Ειδική Φοβία κατάστασης και συγκεκριμένα με φοβογόνο ερέθισμα το αεροπλάνο, βιώνουν μεγάλο άγχος και φόβο όταν έρχονται σε επαφή με αυτό και ότι το «περιβάλλει». Δηλαδή όχι αποκλειστικά το ταξίδι με το αεροπλάνο, αλλά για παράδειγμα: ο ήχος του αεροπλάνου, τα αεροδρόμια, η θέα από το παράθυρο ενός αεροπλάνου, η απογείωση, η προσγείωση, τα κενά αέρος. Ο κάθε άνθρωπος φοβάται και αγχώνεται με ένα διαφορετικό κομμάτι της επαφής του με το αεροπλάνο και λόγω της τάσης του φόβου να «εξαπλώνεται» στο μυαλό μας, τα ερεθίσματα που μας αγχώνουν μπορεί να γενικεύονται και έτσι το άγχος να ενδυναμώνεται. Πολύ συχνά συναντάμε το φόβο για τον φόβο που πολύ άνθρωποι αναπτύσσουν και τους δυσκολεύει να βγουν από την κυκλική διαδικασία του άγχους για το άγχος μήπως φοβηθώ αν το δω ή μπω σε αεροπλάνο.
Η διάγνωση της Ειδικής Φοβίας κατάστασης για το αεροπλάνο δίνεται στο άτομο όταν ο φόβος του τον ακολουθεί για πάνω από 6 μήνες και του είναι αδύνατον να έρθει σε επαφή με το φοβογόνο ερέθισμα, ή να έρχεται αλλά με μεγάλη δυσκολία και βιώνοντας τρομακτικό άγχος και πίεση. Είναι επίσης πολύ σημαντικό ο φόβος του να επιδρά αρνητικά στη ζωή του και να τον επηρεάζει σε βαθμό που δυσφορεί απέναντι στη φοβία του. Για παράδειγμα η ανάγκη ταξιδιού για επαγγελματικούς λόγους που φέρνουν το άτομο σε κίνδυνο απόλυσης του εάν δεν καταφέρει να ξεπεράσει το φόβο του ώστε να καλύψει τις επαγγελματικές του υποχρεώσεις. Καθώς επίσης ένας άνθρωπος που θέλει να πάει για σπουδές στο εξωτερικό, ή κάποιος που είναι απαραίτητο να συνοδεύσει έναν συγγενή ή φίλο σε ταξίδι για λόγους υγείας, ή ακόμα και αυτός που ονειρεύεται να ταξιδέψει με τον σύντροφο του και αδυνατεί.
Η ενδεδειγμένη θεραπεία για τις Ειδικές Φοβίες είναι η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία με υψηλό ποσοστό επιτυχίας και πλήρη αποκατάσταση του φόβου και άγχους του ατόμου προς το φοβογόνο του ερέθισμα, χωρίς μεγάλη διάρκεια, η οποία πάντα εξαρτάται από την καλή συνεργασία και συνέπεια του θεραπευόμενου με τον θεραπευτή.
