Από την Ίριδα Κρέμερ – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Οι άνθρωποι που πάσχουν από αγχώδεις διαταραχές (αγοραφοβία, κοινωνική φοβία, γενικευμένη φοβία, κρίσεις πανικού, ειδικές φοβίες, κ.α.) βιώνουν δυσκολία στην καθημερινότητα τους και μεγάλη στεναχώρια για αυτό που τους συμβαίνει. Τους είναι πολύ δύσκολο να κάνουν όνειρα για το μέλλον μιας και η αυριανή μέρα μοιάζει με ένα δύσβατο βουνό που πρέπει να επιβιώσουν της αναρρίχησης του.
Μία εξίσου σημαντική δυσκολία είναι συχνά το περιβάλλον που πολλές φορές δε μπορεί να κατανοήσει το πρόβλημα τους και με την διαπίστωση ότι το συγγενικό τους ή φιλικό πρόσωπο δεν πάσχει από οργανικό πρόβλημα, θεωρούν ότι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται είναι αδικαιολόγητη. Συχνά ακούμε τους συγγενείς αυτών των ανθρώπων να αγανακτούν και να θέτουν τελεσίγραφο στο άτομο που πάσχει από κάποια αγχώδη διαταραχή.
Είναι πολύ λογικό να είναι κάποιος δύσπιστος απέναντι σε ένα πρόβλημα το οποίο δεν έχει οργανική αιτία, εφόσον έχουμε συνηθίσει να λύνονται όλα τα θέματα υγείας με φαρμακευτική αγωγή ή κάποιου είδους θεραπεία, κατά μία έννοια, πιο χειροπιαστή. Στη περίπτωση των αγχωδών διαταραχών, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να απαλύνει και να διώξει τα σωματικά συμπτώματα που βιώνει το άτομο αλλά δε θα τα θεραπεύσει. Τα σωματικά συμπτώματα θα επανέλθουν με την παύση της φαρμακευτικής αγωγής.
Ας δούμε τι συμβαίνει σε κάποιον που πάσχει από μία αγχώδη διαταραχή.
Η συμπεριφορά του ατόμου στην καθημερινότητα του αλλάζει. Πράγματα απλά, που παλιότερα τα έκανε μηχανικά τώρα τα σκέφτεται, τα σχεδιάζει και ενδεχομένως δεν φτάνει ποτέ να τα κάνει πράξη αν του φαίνονται απίθανα. Αυτά μπορεί να είναι μια βόλτα για ψώνια, ένας καφές με φίλους, το σινεμά ή ακόμα και η διαδρομή με το αυτοκίνητο προς τη δουλειά. Ο φόβος που βιώνει σκεπτόμενος και μόνο το να βρεθεί σε ένα χώρο, σε μία κατάσταση που τον αγχώνει είναι τεράστιος. Προτιμά να μείνει σπίτι ή να επιλέξει μια δραστηριότητα σε μέρη και με ανθρώπους που αισθάνεται ασφαλής.
Αυτομάτως, αυτό εμποδίζει και τους ίδιους αλλά και τις οικογένειες τους να λειτουργήσουν σε φυσιολογικούς ρυθμούς μέσα στη καθημερινότητα και να χαρούν τη ζωή. Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για το πόσο άσχημα και ενοχικά νιώθουν πολλές φορές αυτοί οι άνθρωποι, που όχι μόνο βλέπουν τη ζωή τους να κυλά ενώ εκείνοι μένουν καρφωμένοι στο ίδιο σημείο, αλλά και το πόσο νιώθουν να επιβαρύνουν τους δικούς τους ανθρώπους, που φυσικά αγαπούν.
Πως μπορώ να βοηθήσω κάποιον που πάσχει από αγχώδεις διαταραχές;
• Η πιο σωστή & χρήσιμη συμβουλή είναι η παρότρυνση σας για την επίσκεψη του σε έναν εξειδικευμένο επαγγελματία ψυχικής υγείας που θα μπορέσει μέσα από στοχευμένη θεραπεία να εντάξει σιγά σιγά τον άνθρωπο σας σε μία καθημερινότητα χωρίς φόβο και με λιγότερο άγχος.
• Σε καθημερινή βάση μην πιέζετε τον άνθρωπο να ξεπεράσει τις δυνάμεις του προτείνοντας του ακραία πράγματα για την περίπτωση του. Αν η οποιαδήποτε πρόταση σας ολοκληρωθεί αποτυχημένα τότε έχετε πάει τον άνθρωπο αυτό πολλά βήματα πίσω. Καλό είναι η εξοικείωση με πράγματα που μπορούσε να κάνει παλιά να γίνεται με πρόγραμμα και με οργάνωση με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου θεραπευτή.
• Παροτρύνετε τον άνθρωπο να βγαίνει από το σπίτι ή να έρχεται σε επαφή με φοβογόνα ερεθίσματα στο βαθμό που μπορεί, ή και παραπάνω με τη συνοδεία όμως ενός ατόμου που αισθάνεται ασφάλεια μαζί του. Αυτό δε θα θεραπεύσει τον άνθρωπο σας αλλά πιθανόν θα συντηρήσει το φόβο του στο επίπεδο που βρίσκεται χωρίς να επιδεινωθεί μέχρι να επισκεφθεί έναν ειδικό.
• Μην επιπλήττετε τον άνθρωπο σας που σας λέει ‘δε μπορώ’. Σας λέει την αλήθεια. Αν για εσάς η καθημερινότητα έχει γίνει ανυπόφορη τότε ενημερώστε τον άνθρωπο σας ότι δεν μπορείτε να κάνετε άλλο έκπτωση στη ζωής σας κι ότι πρέπει να σκεφτεί να μιλήσει με έναν ειδικό ώστε να μπει σε θεραπεία και σιγά σιγά να αρχίσει να αλλάζει τη ζωή του προς το καλύτερο ώστε να ανεξαρτητοποιηθεί από τους γύρω του.
