Από την Εαυγγελία Γιαννακοπούλου – Λογοθεραπεύτρια
Το παιδί σας είναι στο νηπιαγωγείο και τρώει ακόμη αλεσμένες τροφές (είτε όλες ή μερικές);
Αρνείται να δοκιμάσει νέες υφές και γεύσεις;
Να κάποια ερωτήματα που ίσως σε μερικούς γονείς από εσάς δεν αποτελούσαν απορίες μέχρι τώρα αλλά μόνο κάποιες ιδιοτροπίες του παιδιού σας. Πώς σ’αυτά τα ερωτήματα μπορεί να βοηθήσει ένας λογοθεραπευτής;
Η μάσηση και η κατάποση είναι μια σύνθετη διαδικασία και σχετικά εύκολη για όσους δεν αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή σίτισης. Σκεφτείτε όμως, πως αυτή η διαδικασία πολλές φορές μπορεί να είναι επίπονη σε άτομα που αντιμετωπίζουν διαταραχή. Για παράδειγμα για ένα παιδί μπορεί να φαντάζει πολύ δύσκολο να δοκιμάσει μια νέα τροφή, να μην μπορεί να διαχειριστεί την τροφή μέσα στο στόμα του ούτος ώστε να μπορέσει να την μασήσει σωστά και στο τέλος να την καταπιεί με ασφάλεια. Βέβαια όμως, πέρα από τα παιδιά και οι ενήλικες εμφανίζουν διαταραχές σίτισης (π.χ μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο).
Ποια είναι όμως τα συμπτώματα που θα σας «χτυπήσουν το καμπανάκι»;
Το πιπίλισμα του δαχτύλου αλλά και η χρήση του μπουκαλιού για σίτιση για μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς και αλεσμένες τροφές μπορεί να επιφέρουν κάποιες διαταραχές στοματικής λειτουργίας.
Όμως υπάρχουν και άλλα όπως:
• η λανθασμένη θέση της γλώσσας σε κατάσταση ηρεμίας( π.χ ανάμεσα στα δόντια
• το φαγητό να είναι επίπονη διαδικασία (πάνω από 30 λεπτά για να τελειώσετε τη διαδικασία του φαγητού)
• η ανώμαλη ανάπτυξη των δοντιών
• η άρνηση για ορισμένες τροφές
• αντικαθιστά το νερό με χυμό
• σιελόρροια
• πνίξιμο ή συχνοί εμετοί
• δυσκολία κατά τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού
• δυσκολία συντονισμού αναπνοής
• υγρή ή βραχνή ποιότητα φωνής
• η κακή στάση του σώματος
• βήχας
Ποιος είναι όμως ο ρόλος του λογοθεραπευτή;
Ο λογοθεραπευτής είναι εκείνος ο οποίος θα αξιολογήσει και θα σχεδιάσει το πρόγραμμα παρέμβασης. Θα συμπληρώσει λεπτομερώς το ιστορικό και τα συμπτώματα και έπειτα θα συνεχίσει στη διαδικασία της αξιολόγησης. Θα αξιολογήσει τη δύναμη και την κινητικότητα στους μύες που συμμετέχουν στην κατάποση. Θα παρατηρήσει το παιδί ή τον ενήλικα κατά τη διάρκεια του φαγητού ώστε να ελέγξει την στάση του σώματος, την αναπνοή αλλά και τη συμπεριφορά του. Πολλές φορές κρίνεται απαραίτητο η παραπομπή για ειδικές εξετάσεις όπως :
• ακτινοσκόπηση με κατάποση σκιαγραφικού μέσου ( τρώνε ή πίνουμε κάτι με βάριο και η διαδικασία της κατάποσης εμφανίζεται σε μορφή ακτινογραφίας)
• ενδοσκόπηση (λαρυγγοσκόπηση): ένα φωτιζόμενο ενδοσκόπιο εισέρχεται από τη μύτη και η όλη διαδικασία κατάποσης παρακολουθείται από μια οθόνη
Ποιες άλλες ειδικότητες μπορούν να συνεργαστούν με τον λογοθεραπευτή;
• Αναπτυξιολόγος: για τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού
• Φυσικοθεραπευτής: θα βοηθήσει στη σωστή στάση του σώματος
• Εργοθεραπευτής: βοηθά στη διαδικασία της σίτισης ( π.χ χρήση κουταλιού)
• Διατροφολόγος: για το πρόγραμμα διατροφής αν κριθεί απαραίτητο
• Γιατρός: για την κλινική εικόνα του παιδιού ή του ενήλικα
Όλες οι ειδικότητες μαζί καθώς και η σωστή συνεργασία των γονιών με τους ειδικούς, μπορούν να επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οι ειδικοί θα εκπαιδεύσουν τους γονείς ή τους συγγενείς αντίστοιχα, έτσι ώστε να μπορούν να σιτίζουν τα κοντινά τους πρόσωπα με ασφάλεια.
