Από την Ίρις Κρέμερ – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δυσκολεύονται να βρεθούν σε χώρους είτε που είναι μικροί σε εμβαδό (π.χ. ο ανελκυστήρας), είτε είναι υπόγειοι (π.χ. αποθήκες), είτε χώροι που ενώ δεν είναι μικροί σε μέγεθος, όταν γεμίζουν από κόσμο φαίνονται ασφυκτικά μικροί στα μάτια τους.
Σίγουρα υπάρχουν κάποιοι χώροι που σε όλους μας μπορεί να προκαλούν την αίσθηση της ‘κλεισούρας’, αυτό όμως δε σημαίνει ότι φοβόμαστε να βρεθούμε σε τέτοιου είδους χώρους ή τους αποφεύγουμε, απλά δεν τους βρίσκουμε άνετους.
Όταν η τάση αποφυγής αυτών των χώρων γίνεται έντονη ή/και η παραμονή τους σε αυτούς είναι δύσκολη και προκαλεί δυσφορία, τότε το άτομο πάσχει από κάποια φοβία που συνοδεύεται από έντονο άγχος.
Δύο είναι οι περιπτώσεις φοβίας στις οποίες βλέπουμε αποφυγή αυτών των καταστάσεων: η μία είναι η Αγοραφοβία και η δεύτερη, η Ειδική Φοβία Κατάστασης κλειστών χώρων.
Ας δούμε τις διαφορές
Στην Αγοραφοβία το άτομο αποφεύγει τους κλειστούς χώρους όπως τα υπόγεια, καθώς και τα υπόγεια μέσα (μετρό), τους ανελκυστήρες, τους χώρους με πολύ κόσμο, χώρους όπως το σινεμά, το θέατρο, τα καταστήματα (κυρίως με πολύ κόσμο), το αεροπλάνο. Αυτές οι καταστάσεις όμως δεν είναι οι μόνες καταστάσεις στις οποίες το άτομο που πάσχει από Αγοραφοβία νιώθει άγχος και αυτή είναι η διαφορά με την Ειδική Φοβία Κατάστασης στους κλειστούς χώρους. Υπάρχουν κι άλλες καταστάσεις που αγχώνουν το άτομο με Αγοραφοβία και σχετίζονται με πολυκοσμία, όπως π.χ. οι μεγάλες ουρές, οι μεγάλοι χώροι με πολύ κόσμο, π.χ. εμπορικά κέντρα (Mall), ή οι πολλοί ανοιχτοί χώροι, π.χ. μεγάλοι υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, καθώς επίσης και όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ).
Βάσει λοιπόν αυτών των διαφορών μπορούμε να ξεχωρίσουμε αν ένας άνθρωπος πάσχει από Αγοραφοβία, ή πιο συγκεκριμένα από Ειδική Φοβία Κατάστασης κλειστών χώρων.
Και στις δύο περιπτώσεις το άγχος εμφανίζεται μέσα από Σωματικά Συμπτώματα όπως:
• Δύσπνοια
• Ταχυκαρδία
• Εφίδρωση
• Μούδιασμα
• Δυσφορία
• Βάρος στο στήθος
• Ζάλη
• Τάση για λιποθυμία
• Γενικευμένος φόβος κινδύνου της υγείας του ατόμου
• Φόβος θανάτου
Αυτά είναι και τα χαρακτηριστικά των κρίσεων πανικού, που όμως δεν σημαίνουν μία κρίση όταν εμφανίζονται μεμονωμένα το καθένα, αλλά μόνο όταν τα άτομο νιώσει τουλάχιστον 4 από τα παραπάνω συμπτώματα μαζί.
Θεραπεία
Η ενδεδειγμένη θεραπεία για την κατηγορία των αγχωδών διαταραχών, στην οποία εμπίπτουν και οι παραπάνω φοβίες, είναι η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία. Μία δομημένη θεραπεία που σχεδιάζεται βάσει των αναγκών του κάθε θεραπευόμενου και που βοηθά το άτομο, μέσα από ασκήσεις, να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει την όποια φοβία του.
