Από την Ίρις Κρέμερ – Σύμβουλος ψυχικής Υγείας
Ίσως να μην ήσουν ποτέ κοινωνικός αλλά το τελευταίο καιρό, τα τελευταία χρόνια, η κοινωνικότητα σου να έχει εκμηδενιστεί. Δεν είναι ότι δεν επιθυμείς να βρεθείς με κόσμο, με παρέες ή να γνωρίσεις μια κοπέλα-ένα αγόρι που θα σε συντροφεύσει. Λαχταράς να νιώθεις την άνεση που βλέπεις να έχουν άλλοι φίλοι σου έξω στα μπαρ, στα πάρτι, σε συναυλίες, σε εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις. Για σένα το να μπορέσεις να μιλήσεις, να κοινωνικοποιηθείς και να μπορείς να εκφραστείς σε μια παρέα, σε μια ομάδα ανθρώπων μοιάζει σαν ένα άπιαστο όνειρο!
Κάθε φορά που σου απευθύνουν το λόγο σε μια μεγάλη παρέα ή κάποιος σε κοιτάζει έντονα, ιδίως αν σου είναι άγνωστος, σε πιάνει τρέμουλο, κοκκινίζεις και ίσως ιδρώνεις, τα χάνεις. Αισθάνεσαι πολύ άβολα και δε ξέρεις που να κρυφτείς και από πού να φύγεις. Σκέφτεσαι το σπίτι σου, το δωμάτιο σου, την μικρή σου τη παρέα με το πολύ 2-3 φίλους που τους ξέρεις από παιδί και εύχεσαι να μπορούσες, με το χτύπημα των χεριών σου, να βρισκόσουν μαγικά σε μια οικεία κατάσταση που δε σου προκαλεί αυτά τα δύσκολα και ντροπιαστικά αισθήματα.
Ίσως και το ντύσιμο σου να μην είναι έντονο. Να προσπαθείς όσο μπορείς να μην τραβάς τα βλέμματα και να περνάς απαρατήρητος/η. Ενδεχομένως να μην κοιτάζεις συχνά τον εαυτό σου στο καθρέφτη γιατί ακόμα και αυτό σου προκαλεί μεγάλη δυσκολία μέσα σου. Και προσπαθείς να σκεφτείς από πότε άρχισες να νιώθεις έτσι στη ζωή σου. Μπορεί να είσαι ακόμα στην δεκαετία των 20 ή να έχεις περάσει τα 30 σου χρόνια και να είναι ακόμα πιο θολή η μνήμη σου για το πως ξεκίνησε όλη αυτή η άπωση στον κόσμο.
Ο φόβος αυτός, που γίνεται ολοένα και πιο μεγάλος και γενικευμένος με το πέρασμα του χρόνου, ονομάζεται Κοινωνική Φοβία ή αλλιώς Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους και συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία των αγχωδών διαταραχών.
Μία φοβία μου εστιάζει στην κοινωνικότητα του ατόμου και το εμποδίζει από το να μπορεί να έρθει σε επαφή με πολύ κόσμο και ειδικά άγνωστους ανθρώπους, πολύ περισσότερο όταν το άτομο δε συνοδεύεται από ένα οικείο πρόσωπο. Είναι μια διαταραχή που προκαλεί μεγάλη εσωστρέφεια, αρκετή απομόνωση και περιορισμό του ατόμου από τον ίδιο του τον εαυτό. Το άγχος που προκαλείται όταν το άτομο βρίσκεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις όπως π.χ. μπροστά σε πολύ κόσμο, στο κέντρο της προσοχής μιας παρέας, σε διάλογο με άγνωστα σε εκείνο πρόσωπα και σε ένα ακόμα πιο γενικευμένο επίπεδο, δυσκολία επικοινωνίας μέσω τηλεφώνου για παραγγελία φαγητού ή επίσκεψη σε δημόσιες υπηρεσίες για ερωτήματα που πρέπει να θέσει σε υπάλληλο, είναι αβάσταχτο και το παραλύει.
Όπως όλες οι φοβίες, έτσι και αυτή δυσχεραίνει την κατάσταση του ατόμου όσο ο χρόνος περνάει και καθιστά ακόμα πιο μακροπρόθεσμη την αποκατάσταση της κοινωνικότητας του στη περίπτωση που αποφασίσει να μπει σε θεραπεία, ώστε να αντιμετωπίσει το άγχος που βιώνει στις παραπάνω καταστάσεις. Το άτομο κάνει «εκπτώσεις» στη ζωή του, απορρίπτοντας προτάσεις παρέας ή εξόδου που στη πραγματικότητα επιθυμεί και μειώνει την δυνατότητα γνωριμίας ενός συντρόφου αν δεν είναι ήδη σε σχέση, ή το ρίσκο να χάσει μία σχέση λόγω αυτού.
Θεραπεία
Ο θεραπευτής, μέσω της Γνωσιακής Συμπεριφοριστικής Θεραπείας (ΓΣΘ), βοηθά το άτομο να βελτιώσει την καθημερινότητα του μέσα από πρακτικές ασκήσεις εξοικείωσης αλλά και τον διάλογο μαζί του, εκφράζοντας τα δύσκολα συναισθήματα και στοχεύοντας συγκεκριμένα στις καταστάσεις που ο ίδιος/α θέλει να διορθώσει ώστε να γίνει η καθημερινότητα του/της πιο λειτουργική.