Από την Ίρις Κρέμερ – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Πολλές φορές έχουμε ακούσει από τους θεραπευόμενους μας το εξής: ‘Εγώ τα λέω όλα κι εσείς τίποτα.’ ή μπαίνοντας κάποιος στο γραφείο μας, μας ρωτάει ‘Τι κάνετε; Πως είστε;’ Και λογικό είναι να περιμένει απάντηση.
Κι εγώ και οι συνάδελφοι μου κατανοούμε απόλυτα ότι για τον θεραπευόμενο μπορεί να υπάρχει μία ανισότητα στη σχέση και όταν για εκείνον/η είναι η πρώτη φορά που αποφασίζει να μπει σε θεραπεία, σίγουρα τα «νερά» του είναι άγνωστα. Έτσι σκέφτηκα να γράψω για αυτό και να μοιραστώ μαζί σας την «δική μας» πλευρά.
Γεια σας, τι κάνετε; Είστε καλά;
Η συνεδρία είναι μία ώρα κατά την οποία ο χρόνος και ο χώρος, κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι δικός σας. Είναι μια ώρα της εβδομάδας που μπορείτε να μιλήσετε και να πείτε ό,τι σας απασχολεί και θέλετε να μοιραστείτε με τον θεραπευτή σας, ή να κλάψετε, ή να μείνετε σιωπηλοί ή ακόμα και να κλείσετε τα μάτια σας καθισμένοι αναπαυτικά στο καναπέ, χαλαρώνοντας ενώ παράλληλα νιώθετε την ανάγκη της παρουσίας του θεραπευτή σας στο χώρο. Ο θεραπευόμενος, προσπαθεί να σπάσει τον πάγο ή να ανοίξει πιο εύκολα και ομαλά την “κουβέντα” ρίχνοντας το βάρος στον θεραπευτή. Σαν να δίνει το μικρόφωνο σε άλλον ενώ εκείνος έχει προσκαλέσει τον ίδιο του τον εαυτό να μιλήσει, να εκφραστεί. Όχι, δεν είμαστε σούπερ ήρωες που όλα στη ζωή μας πηγαίνουν σαν σε σενάριο από ταινία με ‘Happy End’. Δεν αποφεύγουμε την ερώτηση επειδή έχουμε κάποιο μεγάλο μυστικό να κρύψουμε ή δε σας συμπαθούμε και δε θέλουμε να ανοίξουμε κουβέντα μαζί σας. Δεν απαντάμε γιατί ο χρόνος είναι δικός σας, γιατί οι ρόλοι σε αυτή τη σχέση δεν αλλάζουν και δε θα αλλάξουν ποτέ. Αυτό άλλωστε είναι και το ζητούμενο σας.
Πληθυντικός
Για πολλούς ο πληθυντικός δημιουργεί μια απόσταση. Στην θεραπευτική σχέση ο πληθυντικός είναι ένα ακόμα σημαντικό όριο, όχι για να σας απομακρύνουμε, ψυχράνουμε ή να σας κάνουμε να αισθάνεστε άβολα, αλλά για να θυμόμαστε κι εμείς κι εσείς ποια είναι η φύση της σχέσης. Υπάρχουν θεραπευτές που συνομιλούν στον ενικό με τον θεραπευόμενο τους. Αυτό δεν είναι κριτήριο για την ποιότητα των υπηρεσιών του και το κατά πόσον κάνει ηθικά ή όχι τη δουλειά του ο ψυχολόγος. Η επιλογή του ενικού ή του πληθυντικού σχετίζεται με την προσέγγιση που ακολουθεί ο κάθε επαγγελματίας, με την σχέση που αναπτύσσεται και με την «χημεία» της κάθε θεραπευτικής σχέσης.
It’s time to stop.
Πολλοί θεραπευόμενοι δυσανασχετούν με τον χρονικό περιορισμό. Κάποιοι νιώθουν ότι θα έπρεπε να τους δώσουμε παραπάνω χρόνο από τα 50-60 λεπτά που διαρκεί μια συνεδρία, ενώ κάποιοι ζητούν δεύτερη συνεδρία την ίδια εβδομάδα.
Οι συνεδρίες ξεκινούν με μία συμφωνία που έχει γίνει μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου με συγκεκριμένα όρια τα οποία πρέπει να τηρούνται. Η θεραπευτική σχέση είναι μια ανθρώπινη σχέση, είναι όμως μια πολύ συγκεκριμένη και οριοθετημένη ανθρώπινη σχέση. Ακούγεται αυστηρό; Τα όρια παίζουν τεράστιο ρόλο στη ζωή μας και υπάρχουν σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Μας βοηθούν να έχουμε πιο ξεκάθαρες σχέσεις με τους φίλους μας, τους συγγενείς μας, τους συντρόφους μας, αλλά κυρίως μας μαθαίνουν να σεβόμαστε τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Οι συνεδρίες είναι ένας καθρεφτισμός για το πώς εσείς διαμορφώνετε τις σχέσεις σας και τα όρια τους.
Όσο για τον αριθμό των συνεδριών, (δεδομένου ότι δε μιλάμε για ψυχανάλυση) όσοι από εσάς έχετε μπει σε θεραπεία θα γνωρίζετε πολύ καλά ότι η μια εβδομάδα είναι το απαραίτητο μεσοδιάστημα ώστε να κατανοήσετε και να “χωνέψετε” σε βάθος αυτά που ειπώθηκαν, αυτά που αποκομίσατε από την τελευταία συνεδρία σας με τον ψυχολόγο. Οι περισσότερες συνεδρίες δεν παρέχουν το χρόνο σε εσάς να επεξεργαστείτε όλα αυτά τα οποία «παίρνετε» μαζί σας, φεύγοντας από το θεραπευτικό δωμάτιο.