Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Στις μέρες μας η ένταση, η ανυπομονησία και το άγχος είναι στην πρώτη γραμμή. Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που βιώνουν άγχος πέρα από τα φυσιολογικά επίπεδα. Σε παλαιότερα άρθρα μου έχω μιλήσει για την διαταραχή πανικού, για τις φοβίες όπως την αγοραφοβία, την κοινωνική φοβία και την γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, καθώς και για τις κρίσεις πανικού, που μπορεί να συνοδεύουν μία διαταραχή. Το άγχος πάντα θα βρει τρόπο να τρυπώσει μέσα μας όταν εμείς δεν βρίσκουμε τον τρόπο και το κατάλληλο μέσο να το εκφράσουμε και να το εξωτερικεύσουμε.
Ένας σημαντικός παράγοντας των αγχωδών διαταραχών είναι οι αρνητικές σκέψεις. Στην διαταραχή που βλέπουμε ως πρωταγωνιστή τις αρνητικές σκέψεις, όσον αφορά την έκβαση της καθημερινότητας και γενικά της ζωής του ατόμου που αγχώνεται κυριολεκτικά για τα πάντα και μοιάζει σαν να ζει σε μια μόνιμη ένταση, είναι η Γενικευμένη Διαταραχή Άγχους. Κομμάτι των συμπτωμάτων που βλέπουμε σε αυτή την διαταραχή είναι ο συνειρμός σκέψεων που κάνουν αυτά τα άτομα, κάτι που όμως απ’ότι φαίνεται δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο αυτής της διαταραχής. Κι ενώ οι άνθρωποι που πάσχουν από την συγκεκριμένη διαταραχή έχουν αυτά και πολλά άλλα συμπτώματα, όπως δυσκολία στον ύπνο, τάση να αναλαμβάνουν εξολοκλήρου όλες τις δουλειές κι υποχρεώσεις του σπιτιού και της οικογένειας και μεγάλη αγωνία για το αν θα προλάβουν να τις διεκπεραιώσουν μες στην ημέρα, υπάρχει μία δεύτερη ομάδα ανθρώπων που καταφέρνει να αποτινάξει από πάνω της όλα τα παραπάνω, κρατώντας όμως ένα χαρακτηριστικό, τις αρνητικές σκέψεις!
Οι άνθρωποι που κάνουν αρνητικές σκέψεις δεν εμπίπτουν απαραιτήτως στην διάγνωση της γενικευμένης αγχώδης διαταραχής κι αυτό γιατί δεν δείχνουν να έχουν κανένα άλλο σύμπτωμα αλλά ούτε και κάνουν υποθετικά σενάρια χωρίς να υπάρχει το ερέθισμα. Απλά ανησυχούν πολύ όταν η έκβαση της καθημερινότητας δεν είναι αυτή που εκείνοι πιστεύουν κι εκεί παρουσιάζεται το ερέθισμα που πυροδοτεί τις σκέψεις τους. Για παράδειγμα αν ο σύζυγος έχει αργήσει να επιστρέψει από την δουλειά, δε θα σκεφτούν ότι μπορεί να είναι απασχολημένος, αλλά ότι κάτι κακό του συνέβη στο δρόμο της επιστροφής. Αυτές οι αρνητικές σκέψεις φέρνουν με την σειρά τους και μειωμένη διάθεση, η οποία με την σειρά της ενισχύει ακόμα περισσότερο τα αρνητικά πιθανά σενάρια. Ένας φαύλος κύκλος που βλέπουμε συχνά στην ψυχολογία .
Έρευνα από το πανεπιστήμιο του Sussex έδειξε ότι αυτοί οι άνθρωποι εστιάζουν περισσότερο και στρέφουν την προσοχή τους ενστικτωδώς στον κίνδυνο και στην απειλή, παρά σε μία θετική έκβαση. Με στόχο την βελτίωση και επίλυση αυτού του προβλήματος, ερευνητές εκπαίδευσαν μία ομάδα ανθρώπων που παρουσίαζαν αρνητικές σκέψεις στο να μάθουν να αντικαθιστούν τα αρνητικά σενάρια με θετικά. Μετά την εκπαίδευση οι συμμετέχοντες παρουσίασαν αισθητή βελτίωση της διάθεσής τους αλλά και μείωση των αρνητικών σκέψεων, άρα και μείωση της έντασης και της ανησυχίας που είχαν.
Κάποιοι άνθρωποι μοιάζουν να είναι βιολογικά προσχεδιασμένοι με ροπή προς ένα αρνητικό τρόπο σκέψης απειλής και κινδύνου. Η λύση σε αυτό είναι η εκμάθηση του μυαλού προς μία θετική κατεύθυνση που θα τους προσφέρει μια ήρεμη καθημερινότητα. Δοκιμάστε το!