Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Κάποτε η πρόσβαση σε πορνογραφικό υλικό σήμαινε την αγορά ή ενοικίαση κάποιας βιντεοκασέτας παλιότερα, ή DVD αργότερα και την δυνατότητα απομόνωσης του ατόμου σε κάποιο ιδιωτικό χώρο. Συνθήκες που όλες μαζί δυσκόλευαν κάποιον που επιθυμούσε να απομονωθεί και να επικεντρωθεί στο θέαμα, με ό,τι αυτό συνόδευε. Το ρίσκο να γίνει η πράξη αυτή αντιληπτή από το περιβάλλον αυξημένο κι έτσι η περίπτωση εθισμού στην πορνογραφία μικρότερη.
Σήμερα μια απλή συσκευή κινητού με σύνδεση στο διαδίκτυο αρκεί για να έχουμε πρόσβαση 24/7, οπουδήποτε κι αν βρισκόμαστε, σε ένα μεγάλο εύρος πορνογραφικού υλικού. Ο εθισμός λοιπόν είναι αναπόφευκτος όχι μόνο λόγω της εύκολης πρόσβασης αλλά και λόγω μίας ναρκισσιστικής σεξουαλικής τάσης που παρατηρείτε κυρίως στους άντρες.
Διαφορετικές έρευνες, παγκοσμίως, έδειξαν ότι το 50-99% των ανδρών και το 30-86% των γυναικών του πλανήτη αρέσκεται στην πορνογραφία. Έρευνα του 2002 του Kinsey Institute παρουσίασε αποτελέσματα ερωτηματολογίου όπου το 86% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι το πορνό μπορεί να είναι επιμορφωτικό, το 72% ότι είναι ένας ακίνδυνος «χώρος» για εκτόνωση πολλών ερωτικών φαντασιώσεων και το 80% απάντησε ότι ένιωσαν ‘καλά’ με την χρήση πορνογραφικού υλικού.
Οι διαφορές των δύο φύλων και πως αυτές μπορούν να επηρεάσουν την μεταξύ τους σχέση
Οι αρνητικές συνέπειες, όπως ο εθισμός στην πορνογραφία, επηρεάζουν όχι μόνο την σχέση ενός ανθρώπου αλλά και την καθημερινότητα του, καθώς η εμμονή που δημιουργείται κατακλύζει τη ζωή του ατόμου. Οι άνθρωποι σε εθισμό περνούν τουλάχιστον 11 ώρες εβδομαδιαίως παρακολουθώντας πορνό, ενώ σε έρευνα του Kinsey Institute το 9% των εθισμένων ανθρώπων έχουν προσπαθήσει ανεπιτυχώς να απεξαρτηθούν. Η προσωπική τους ζωή μπορεί να επηρεαστεί δραματικά, η κοινωνικότητα τους να περιοριστεί και η επαγγελματική τους απόδοση να μειωθεί έως και η εργασία τους να τεθεί σε κίνδυνο, ειδικά αν το άτομο κάνει χρήση στο εργασιακό περιβάλλον.
Σε έρευνα του 2013 παντρεμένων ζευγαριών ή συντρόφων που ζουν μαζί, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η συχνή χρήση πορνογραφικού υλικού από τους άντρες προκαλεί μείωση ικανοποίησης και ευχαρίστησης στην σεξουαλική ζωή με την σύντροφό τους, ενώ αντιθέτως στις γυναίκες βοηθά να βελτιώσουν την σεξουαλική τους εμπειρία με τον σύντροφο τους. Παρόμοια αποτελέσματα έδειξε και έρευνα του 2011, όπου οι άντρες παρουσίασαν απόσυρση από την σχέση, ενώ οι γυναίκες έδειξαν να έρχονται πιο κοντά με τον σύντροφό τους.
Αυτό αντικατοπτρίζεται και στην επιλογή περιεχομένου που προτιμά το κάθε φύλο. Οι άνδρες προτιμούν να παρακολουθούν μόνοι τους πορνό και επιλέγουν υλικό χωρίς ιδιαίτερο περιεχόμενο αλλά απλές σκηνές σεξ, ενώ οι γυναίκες στην πλειοψηφία τους προτιμούν υλικό που έχει κάποια ιστορία και αφορά ζευγάρια.
Εθισμός στην πορνογραφία
Ο εθισμός στην πορνογραφία δεν αφορά μόνο το προφανές. Οι αιτίες σχετίζονται και με άλλες διαταραχές. Ο εθισμός αυτός παρατηρείται κυρίως στον αντρικό πληθυσμό, όπου βλέπουμε παράλληλα συμπτώματα κοινωνικής φοβίας, έλλειψης αυτοπεποίθησης, άγχος, αίσθημα ντροπής και γενικότερης απόσυρσης από τον κοινωνικό περίγυρο. Η στροφή προς την χρήση του πορνογραφικού υλικού μπορεί να οφείλεται σε μία δυσκολία ικανοποίησης της συντρόφου, σε αυξημένο άγχος στην σεξουαλική ζωή του ατόμου όσον αφορά τις επιδόσεις του ή την αυτό-εικόνα του, καθώς επίσης και την έλλειψη αυτοπεποίθησης να προσεγγίσει το άτομο που το ενδιαφέρει ώστε να καταφέρει να χτίσει μια σχέση, ακόμα κι αν αυτή αφορά μόνο μια σεξουαλική συνεύρεση και όχι μια ολοκληρωμένη σχέση.
Στις σχέσεις ο εθισμός προς την πορνογραφία μπορεί να οφείλεται στην μη ικανοποιητική σεξουαλική ζωή με την/τον σύντροφο, στις ανεκπλήρωτες φαντασιώσεις που η/ο σύντροφος δεν επιθυμεί να συμμετέχει, ή στο έντονο άγχος του ατόμου στο να ανταποκριθεί σεξουαλικά και να ικανοποιήσει την/τον σύντροφο του. Η ικανοποίηση μέσω του αυνανισμού δεν περιλαμβάνει άγχος απόδοσης και απελευθερώνει το άτομο από οποιαδήποτε ενοχή μπορεί να το συνοδεύει στην περίπτωση μιας συνεύρεσης με ένα σεξουαλικό παρτενέρ.
Ο θεραπευτικός στόχος σε αυτές τις περιπτώσεις ορίζεται από τον θεραπευόμενο και τον θεραπευτή μαζί, βάσει των αναγκών και των συνθηκών ζωής του ατόμου. Υπάρχουν θεραπευόμενοι που δεν επιθυμούν την απόλυτη παραίτηση από την χρήση πορνογραφικού υλικού, αλλά την μείωση της με στόχο μια πιο λειτουργική και πιο ‘έξω από το εαυτό’ ζωή.
Πηγές: Addiction.com, Talkspace, APA