Από την Ευαγγελία Γιαννακοπούλου – Λογοθεραπεύτρια
Τα σχολεία άνοιξαν και οι μικροί μας μαθητές ετοιμάζονται για τη νέα σχολική τους χρονιά, που θα τους ανοίξει τους ορίζοντες της μάθησης. Σ΄ αυτό το άρθρο, έχω επιλέξει να μιλήσω περισσότερο για τα παιδιά που ξεκινάνε τώρα την πρώτη δημοτικού, καθώς θα κλιθούν να οργανώνουν το διάβασμά τους αλλά και το χρόνο τους , έτσι ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του καινούργιου τους σχολείου.
Για να τα πάρουμε ένα-ένα, όμως, τα πράγματα και να δούμε κάποια βασικά σημεία ως προς την οργάνωση του καθημερινού διαβάσματος:
- Οι γονείς θα πρέπει να αποφεύγουν τις φράσεις «τί έχουμε σήμερα να διαβάσουμε», «έχουμε να κάνουμε την αντιγραφή». Μ’ αυτόν τον τρόπο μοιράζονται τις ευθύνες του διαβάσματος, κάτι το οποίο είναι αποκλειστική ευθύνη των παιδιών. Θα πρέπει, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, να καλλιεργήσουμε το αίσθημα ευθύνης τόσο για το καθημερινό διάβασμα όσο και για την οργάνωση
- Ο συνολικός χρόνος διαβάσματος θα πρέπει να προσδιορίζεται στα 45 λεπτά με 2 ώρες ανάλογα με τις εργασίες που δίνει ο κάθε δάσκαλος για το σπίτι. Αν το διάβασμα υπερβαίνει τις 2 ώρες τότε σημαίνει ότι υπάρχει κάποια δυσκολία με τη συγκέντρωση του παιδιού την ώρα του διαβάσματος
- Επιλέγουμε ήσυχο περιβάλλον χωρίς πολλά οπτικά ερεθίσματα και φασαρία, όπως είναι το σαλόνι, η κουζίνα. Φροντίζουμε το τραπέζι ή το γραφείο να είναι ανάλογο με το ύψος του παιδιού και τα πόδια να ακουμπάνε στο πάτωμα. Αν αυτό δεν γίνεται βάζουμε ένα σκαμπό έτσι ώστε η θέση του παιδιού να σχηματίζει ορθή γωνία
- Κάνουμε διαλείμματα ανάλογα με τις αντοχές του παιδιού και όχι ανάλογα με τις αντοχές του γονέα. Τα διαλείμματα στα παιδιά μικρότερης ηλικίας δεν πρέπει να ξεπερνάνε τα 5 λεπτά. Αποφεύγουμε την τηλεόραση και το φαγητό
- Οι γονείς θα πρέπει να δώσουν τα σωστά βήματα στα παιδιά τον πρώτο καιρό, έτσι ώστε να το βοηθήσουν να γίνει ανεξάρτητο και υπεύθυνο για τις καθημερινές του υποχρεώσεις. Για παράδειγμα, πριν ξεκινήσουμε το διάβασμα φροντίζουμε τα μολύβια να είναι ξυσμένα. Επίσης, εκπαιδεύουμε το παιδί να κοιτάει το πρόγραμμα της επόμενης μέρας και με γνώμονα αυτό να βγάζει τα βιβλία και τα τετράδιά του.
- Υπάρχουν πολλοί τρόποι να βοηθήσουμε τα παιδιά σχετικά με το πώς να θυμούνται τα γράμματα και την ορθογραφία για την επόμενη μέρα. Τέτοια βοηθήματα μπορεί να είναι οπτικά ,όπως για παράδειγμα πίνακες πάνω στους οποίους θα υπάρχουν ομαδοποιημένα αυτά που θέλουμε να μάθει το παιδί. Ακόμη και κάποιες τεχνικές απομνημόνευσης. Για να θυμάται, ας πούμε, πως γράφεται το μικρό γράμμα λάμδα, μπορούμε να του πούμε να το παρομοιάζει με την καμηλοπάρδαλη που έχει μακρύ λαιμό. Μη ξεχνάτε, όμως, να είστε πολύ προσεκτικοί με τα βοηθήματα που χρησιμοποιείτε και να είστε σίγουροι ότι ταιριάζουν με το προφίλ του κάθε μαθητή.
- Ως προς την οργάνωση του χρόνου, θα πρέπει μαζί με το παιδί να σκέφτεστε πόση ώρα θα πρέπει να αφιερώσει στο να κάνει λόγου χάρη την αντιγραφή. Εσείς, θα πρέπει να του υπενθυμίζετε πόση ώρα του απομένει για να τελειώσει την άσκηση. Δεν θα συνιστούσα τη χρήση χρονομέτρου, διότι το παιδί θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί σ’ αυτήν την τεχνική ειδάλλως, θα γίνει μια πολύ αγχωτική διαδικασία για αυτό.
- Σε ότι αφορά την οργάνωση της τσάντας θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, διότι οι πρώτες εμπειρίες θα καθορίσουν την εικόνα του μαθητή. Φροντίζουμε λοιπόν, να υπάρχει κασετίνα με ξυσμένα μολύβια και ξυλομπογιές, καθώς και φάκελος με διαχωριστικά για την σωστή οργάνωση των φωτοτυπιών
- Σχετικά με την διόρθωση των λαθών, δεν σβήνουμε αυτό που έχει γράψει το παιδί αλλά, αφού τελειώσει, το βοηθάμε να βρει που είναι το λάθος και να το διορθώσει.
- Οι γονείς καλό είναι να αποφεύγουν τη φράση «κάνε καλύτερα γράμματα» και αντί αυτού μπορούν να του δείχνουν σε ένα πρόχειρο χαρτί, πώς θα μπορούσε να το γράψει καλύτερα και να το αφήσουν να κάνει την δική του προσπάθεια. Έτσι ο δάσκαλος, θα έχει μια πραγματική εικόνα της επίδοσης του παιδιού και θα μπορέσει να παρέμβει όπου και όποτε χρειαστεί.
- Δεν ξεχνάμε την επιβράβευση! Αυτή, καλό θα είναι να μη περιλαμβάνει υλικό αγαθό αλλά να περιορίζεται μόνο στην λεκτική επιβράβευση, διότι αυτή είναι μια καθημερινότητα του παιδιού με τις υποχρεώσεις του και όχι ένας αγώνας για να κερδίζει πράγματα.
Παρακάτω σας παραθέτουμε ένα πρότυπο οπτικού βοηθήματος με τα βήματα για την οργάνωση του διαβάσματος. Καλό θα ήταν να το κολλήσετε πάνω στο γραφείο του παιδιού, έτσι ώστε να μπορεί να ανατρέχει οποιαδήποτε στιγμή.
Καλή σχολική χρονιά!
*Πρότυπο οργάνωσης διαβάσματος
ΠΩΣ ΟΡΓΑΝΩΝΩ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΜΟΥ;
1) ΚΟΙΤΑΩ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ
2) ΑΝΟΙΓΩ ΤΗΝ ΤΣΑΝΤΑ
3) ΒΓΑΖΩ ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ ΚΑΙ ΚΟΙΤΑΩ ΤΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΩΜΕΝΕΣ
4) ΔΙΑΛΕΓΩ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΩ
5) ΞΕΚΙΝΑΩ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ
6) ΣΥΝΕΧΙΖΩ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
7) ΔΙΑΒΑΖΩ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΤΙ ΜΟΥ ΖΗΤΑΕΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΝΑ ΚΑΝΩ
8) ΞΕΚΙΝΑΩ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ ΝΑ ΛΥΝΩ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΟΥ
9) ΟΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΙ ΚΑΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΙ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟ ΑΦΗΝΩ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ
10) ΣΥΝΕΧΙΖΩ ΣΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΩ ΝΑ ΚΑΝΩ
11) ΟΤΑΝ ΤΕΛΕΙΩΝΩ ΜΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΝ ΞΑΝΑΚΟΙΤΑΩ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩ ΜΗΠΩΣ ΚΑΠΟΥ ΕΧΩ ΚΑΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΛΑΘΟΣ
12) ΜΟΛΙΣ ΤΑ ΤΕΛΕΙΩΣΩ ΟΛΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΦΩΝΑΖΩ ΤΗ ΜΑΜΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΜΑΙ
13) ΠΡΟΣΕΧΩ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΩ ΜΟΥΤΖΟΥΡΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΣΑΛΑΚΩΝΩ ΤΟ ΧΑΡΤΙ ΠΟΥ ΕΧΩ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΟΥ
14) ΠΡΟΣΠΑΘΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΩΡΑΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
15) ΝΑ ΚΡΑΤΑΩ ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ
