Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Ένα χρόνο πριν, κοντά στα 63 εκατομμύρια πολιτών των Η.Π.Α. έδωσαν την ψήφο τους στον Donald J. Trump. Ποιοι είναι οι άνθρωποι που τον ψήφισαν και κυρίως ποιος είναι ο ηγέτης Trump;
Οι ψήφοι στις κάλπες λειτουργούν σαν ένας καθρέφτης της μάζας που αντανακλά τις ανάγκες και τις τάσεις της εκάστοτε εποχής. Οι κάλπες μίλησαν και τα αποτελέσματα παρουσίασαν μία μεγάλη στροφή της πλειοψηφίας του λαού της Αμερικής, που διψάει και ταυτίζεται με ένα μοντέλο πολιτικού αρχηγού πολύ διαφορετικό από αυτό που παρουσίασε στην δική του θητεία ο πρώην Πρόεδρος των Η.Π.Α., Barack Obama.
Ένας από τους κορυφαίους παγκοσμίως ψυχολόγους, εξειδικευμένους στην ανάλυση προσωπικοτήτων, Dan McAdams, μιλά για τον Donald J. Trump. Δύο διαφορετικά και θα λέγαμε εκ διαμέτρου αντίθετα μοντέλα ηγεσίας, επέλεξαν ο πρώην και ο νυν πρόεδρος της Αμερικής, κάτι που φυσικά μας αφήνει να συμπεράνουμε πολλά για τις εξίσου αντίθετες, μεταξύ τους, προσωπικότητες τους. Ενώ ο Πρόεδρος Obama ακολουθούσε την τακτική του ‘prestige leadership’, ο Trump ακολουθεί την τακτική του ‘dominance-oriented leadership’.
Prestige Leadership: Ο ηγέτης βασίζεται στις γνώσεις του, τις ικανότητες του και τα προσόντα του και προσπαθεί να βελτιώσει τον κόσμο γύρω του μέσα από τη σωστή διαχείριση ενός ικανού ανθρώπινου δυναμικού που επιλέγει. Εμπνέει σεβασμό ακριβώς για αυτά τα χαρακτηριστικά του, που αποδεικνύονται μέσα από τις πράξεις του.
Dominance-Oriented Leadership: Ο ηγέτης εμφανίζει χαρακτηριστικά παντογνωσίας και ναρκισσισμού, έχει την τάση να υποτιμά τους γύρω του και να αναιρεί τις ικανότητες τους, καθώς ο ίδιος περηφανεύεται για τον εαυτό του και για αυτά που εκείνος θεωρεί ότι μπορεί να καταφέρει. Δημιουργεί δεσμούς και συμμαχίες που εγκαταλείπει εύκολα όταν πια δεν τον συμφέρουν και παρουσιάζει ένα προφίλ δυνατού που του αρέσει να προκαλεί φόβο και να προσβάλει. Ένα μοντέλο ηγέτη που μας ταξιδεύει σε μία πιο αρχέγονη μορφή εξουσίας και που ο ψυχολόγος Dan McAdams την ταυτίζει με τον τρόπο που λειτουργούν και επιβιώνουν οι κυρίαρχοι χιμπατζήδες.
Δυο διαφορετικοί τύποι ηγεσίας που προσωπικά θεωρώ ότι δείχνουν αντίστοιχα την εξέλιξη στο σήμερα και την δυσάρεστη οπισθοδρόμηση στο παρελθόν.
Όπως όμως προαναφέρθηκε στο άρθρο μου, η επιλογή της πολιτικής σκηνής μιας χώρας μέσα από την κάλπη, λειτουργεί σαν μία κοινωνική μελέτη για τις ανάγκες του σήμερα. Ένας ηγέτης με αυτό το προφίλ, όπως του Donald J. Trump, είναι σήμερα εδώ γιατί το κυρίαρχο συναίσθημα του λαού είναι ο φόβος. Ο φόβος της απώλειας της ζωής και της περιουσίας του. Ο φόβος είναι κακός σύμβουλος του ανθρώπου και ο άνθρωπος, από την φύση του, έχει έναν μηχανισμό άμυνας που τον ωθεί να υιοθετήσει οποιαδήποτε τακτική αποφυγής μπορεί να λειτουργήσει πιο ανακουφιστικά, ενώ παράλληλα εναποθέτει την αίσθηση ασφάλειας σε ανθρώπους που θεωρεί οικείους του. Ο Donald J. Trump δεν γέννησε τους «εχθρούς» αλλά ενίσχυσε στο μυαλό των ψηφοφόρων του την ανάγκη για εξουδετέρωση του εχθρού και την ανάγκη για έντονη αυτοπροστασία με κάθε μέσο. Έπεισε τον λαό του ότι εκείνος είναι αυτός που θα μπορέσει να τους βγάλει από αυτήν την κατάσταση απειλής και φόβου που βιώνουν. Ότι είναι αυτός που θα τους προσφέρει την απαραίτητη ασφάλεια που έχουν ανάγκη να νιώσουν. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν ήδη τις ίδιες αντιλήψεις για τους ‘αδύναμους’ αλλά και τις κοινωνικές ομάδες που θεωρούσαν απειλή προς εκείνους και τις οικογένειες τους. Η ταύτιση τους με τον ηγέτη της επιλογής τους ήταν μοιραία. Άλλωστε ποιος δε πιστεύει ότι και ο ίδιος ο Donald J. Trump δεν ενστερνίζεται ακριβώς τις ίδιες ιδέες με τους ψηφοφόρους του και όχι απλά τις ενισχύει για το συμφέρον του, όταν έχει στο ενεργητικό του περιπτώσεις εκβιασμού, σεξισμού και υποτίμησης κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.
Πηγή: The BPS Research Digest
