Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγο
Θα ήθελα να ξεκινήσω τη χρονιά με ένα δυνατό μήνυμα προς τους γονείς, κατά κύριο λόγο, αλλά και προς όλους τους συγγενείς και ανθρώπους που σχετίζονται με παιδιά και συμβάλλουν στην διαπαιδαγώγηση τους και πολύ περισσότερο στην διαμόρφωση της προσωπικότητας, της αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης τους. Η επιλογή του σημερινού θέματος, απορρέει από μία συζήτηση με μία φίλη, μητέρα δυο μικρών παιδιών και το τυχαίο άκουσμα ενός στιγμιότυπου ενός πατέρα με την περίπου 10-11 ετών κόρη του, που περπατούσαν στο ίδιο πεζοδρόμιο με εμένα.
Η συζήτηση με την φίλη μου συμπεριλάμβανε μια δική της κινηματογραφική πρόταση που ακούει στην ταινία ‘Χωρίς αγάπη’ (Loveless, 2017), η οποία αναφέρεται στην συμπεριφορά δύο γονέων απορροφημένων τόσο πολύ από τα δικά τους συναισθηματικά κενά και την απόφαση του διαζυγίου τους, που ξεχνούν την ύπαρξη του ίδιου τους του παιδιού καθώς και των συναισθημάτων του. Τα πράγματα ανατρέπονται ραγδαία όταν το παιδί εξαφανίζεται έχοντας πρώτα δείξει σημάδια έντονης θλίψης. Οι γονείς απορροφημένοι από τον αγώνα της δικής τους ζωής αντιλαμβάνονται την εξαφάνιση του 48 ώρες μετά! Σημειωτέον, ότι στις διαφορετικές μορφές κακοποίησης ενός παιδιού συμπεριλαμβάνεται και η έλλειψη συναισθηματικής και πνευματικής φροντίδας.
Το δεύτερο έναυσμα αυτού του άρθρου δόθηκε από έναν πατέρα, τον οποίο άκουσα να λέει ‘Έχουμε και το ηλίθιο να μας πρήζει!‘, αναφερόμενος στην περίπου 10 ετών κόρη του που ζητούσε κάτι από την μητέρα της καθώς περπατούσαν στο δρόμο όλοι μαζί. Ο τόνος της φωνής του ήταν δυνατός και έντονος, εξυπακούεται προσβλητικός προς το παιδί (του) και όπως εγώ, τον άκουγαν όλοι οι περαστικοί. Ειλικρινά, δεν μπορώ να φανταστώ τι θα μπορούσε να κάνει ένα παιδί ώστε να αξίζει αυτή την αντιμετώπιση και το ύφος από τον ίδιο του το γονιό. Δε σας κρύβω ότι μπήκα στη θέση αυτού του παιδιού και αισθάνθηκα ντροπή, υποτίμηση, πικρία, στεναχώρια, θυμό, απογοήτευση και φυσικά καμία αίσθηση αυτοεκτίμησης. Είμαι βέβαιη ότι ένα παιδί μπορεί να δοκιμάσει πολύ τις αντοχές και τα όρια του γονιού του, όμως όσο κι αν φωνάξουμε ή τιμωρήσουμε ένα παιδί, η επιλογή συγκεκριμένων λέξεων μπορεί να είναι πιο σκληρές και από την σωματική βία. Μπορεί να κοστίσουν μακροπρόθεσμα στη ζωή του εξίσου. Μία λέξη που για εμάς είναι μία τυχαία επιλογή πάνω στην έντασή μας, για την παιδική ψυχή μπορεί να είναι το αγκάθι που θα μείνει βαθιά καρφωμένο στο μυαλό του και θα του προκαλεί στεναχώρια, έως και δάκρυα, μέχρι τα βαθιά του γεράματα.
Οι δύο παραπάνω «ιστορίες» έρχονται να συνδεθούν μέσα από μία έρευνα που διεξήχθη σε εθνικό επίπεδο στην Αμερική το 2012 (2012 National Survey on Drug Use & Health) και μελετά την χρήση ναρκωτικών και άλλων ουσιών, όπως το τσιγάρο και το αλκοόλ σε σχέση με την ψυχική υγεία. Εστιάζοντας στα αποτελέσματα που αφορούν τους εφήβους, τα στοιχεία δεν είναι καθόλου ευχάριστα για τα παιδιά των οποίων οι γονείς δεν εκφράζουν προς εκείνα αγάπη, περηφάνια και δεν τους μιλούν με λόγια ενθάρρυνσης και επιβράβευσης, αδιαφορώντας ουσιαστικά για την ψυχική τους κατάσταση και το πόσο σημαντικό είναι το παιδί τους να νιώθει ασφαλές, αγαπητό και προστατευμένο μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
Αυτά τα παιδιά (ηλικίας 12-17 ετών) έχουν υψηλότερες πιθανότητες να σκεφτούν, σχεδιάσουν και αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν. Πιο αναλυτικά, τα παιδιά κυρίως μεταξύ 12-13 ετών που δεν εισπράττουν αγάπη και αναγνώριση από τους γονείς τους έχουν 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν σκέψεις αυτοκτονίας, 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να σχεδιάσουν την αυτοκτονία τους και 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν. Στις ηλικίες 16-17 ετών τα νούμερα είναι χαμηλότερα αλλά και πάλι η ανησυχία παραμένει καθώς έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να σκεφτούν την αυτοκτονία και 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να σχεδιάσουν την αυτοκτονία τους και τελικά να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν.
Ο λόγος μικρότερων ποσοστών στις μεγαλύτερες εφηβικές ηλικίες; Όσα παιδιά κατάφεραν να ξεπεράσουν την ηλικία των 12-13 που μοιάζει πολύ πιο κρίσιμη, δείχνουν να «σώζονται» από την αυτοκτονία καθώς οι αμυντικοί μηχανισμοί που επιλέγουν τους βοηθούν να ξεφύγουν από το πρόβλημα, δηλαδή την δυσάρεστη πραγματικότητα που βιώνουν και δεν είναι άλλοι από την διέξοδο των ναρκωτικών και ακραίων σεξουαλικών συμπεριφορών.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη από τους γονείς να επιβεβαιώνουν την ύπαρξή τους, να καθρεφτίζουν τον εαυτό τους και να παίρνουν την επιβεβαίωση και αναγνώριση που απαιτείται, ώστε να μεγαλώσουν ως υγιείς και ισορροπημένοι ενήλικες. Αυτό σημαίνει ότι περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας, τα επιβραβεύουμε για τις επιτυχίες τους και τα επιτεύγματα τους (π.χ. Μπράβο σου!, Τι ωραία που το ζωγράφισες., Είσαι πολύ καλός φίλος., Είσαι καλός στο ποδόσφαιρο., Είμαι περήφανος για σένα!), ακούμε τις ανάγκες τους σε κάθε ηλικία και παραμένουμε κοντά τους σε όλες τις ηλικιακές φάσεις ως υποστηρικτές και προστάτες τους.
Πηγή Έρευνας: PsychCentral
