Από την Ίριδα Κρέμερ – Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Πρόσφατα μου ζητήθηκε η συμβουλή μου για την διαχείριση ενός έντονου συναισθήματος που όλοι αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα μας. Ο θυμός είναι ένα δυνατό συναίσθημα που μπορεί σε πρώτο επίπεδο να μοιάζει ένα «εργαλείο» επίθεσης, αλλά μπορεί εξίσου να είναι ένα «εργαλείο» άμυνας. Σε κάθε περίπτωση δημιουργεί εκνευρισμό και μεταδίδεται πολύ εύκολα στο περιβάλλον και τους ανθρώπους που το εισπράττουν είτε παθητικά, είτε σαν μέρη μίας διένεξης. Αυτή η έξαρση που δημιουργείται στο άτομο που εκφράζει με έντονο τρόπο το θυμό του αλλά και σε αυτούς που βρίσκονται εκεί ως αποδέκτες, είναι και ο λόγος που κάνει την διαχείριση του πιο δύσκολη σε σχέση με άλλα συναισθήματα που μπορεί να μοιάζουν πιο ήπια.
Εστιάζοντας περισσότερο στον εργασιακό χώρο, ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που μπορεί να προκαλέσει κύμα αντιδράσεων και να παρασύρει στο δρόμο του πολλά διαφορετικά πρόσωπα. Τι συμβαίνει στον εργασιακό χώρο; Πως μπορούμε να διαχειριστούμε ένα τόσο δυνατό συναίσθημα σε ένα περιβάλλον που δεν ενδείκνυται να υπάρχουν πολλές εντάσεις; Οφείλουμε, ανεξαρτήτως της θέσης μας σε μία επιχείρηση/εταιρία, να «καταπιούμε» τον θυμό μας ή υπάρχει τρόπος να το αντιμετωπίσουμε και να το εκφράσουμε χωρίς να νιώσουμε φόβο για την εργασία μας;
Ναι! Μπορούμε να εκφράσουμε τον θυμό μας. Όμως εδώ είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι άλλη κατάσταση η έκφραση και άλλη κατάσταση η εκτόνωση ενός συναισθήματος. Στον εργασιακό χώρο ο έντονος τρόπος έκφρασης τις περισσότερες φορές λειτουργεί σαν ένα πέπλο που θολώνει τις σχέσεις των εργαζομένων-συναδέλφων σε όποια βαθμίδα κι αν βρίσκονται. Αυτό λειτουργεί αρνητικά όχι μόνο για την επιχείρηση/εταιρία, καθώς μειώνει την απόδοση των εργαζομένων και δημιουργεί αρνητικά φορτισμένες σχέσεις συναδέλφων, αλλά και για τους ίδιους τους εργαζόμενους που φορτίζονται και δεν μπορούν να διαχειριστούν εύκολα την κατάσταση με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αποδώσουν και να πετύχουν τους στόχους τους αλλά και να ζουν εναρμονισμένοι σε ένα εργασιακό περιβάλλον που δεν τους δημιουργεί μονίμως άγχος και λειτουργεί ως πηγή αρνητικών συναισθημάτων που έπειτα μεταφέρουν στην προσωπική τους ζωή και πάλι πίσω.
Ποιος είναι εν τέλει ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τον θυμό; Οι λόγοι που μπορεί να έρθουμε σε αυτή τη θέση ποικίλουν. Το αίσθημα της αδικίας; Διένεξη με κάποιον συνάδελφο; Κακή ή προσβλητική συμπεριφορά κάποιου συναδέλφου ή προϊσταμένου; Όλα τα παραπάνω και πολλοί ακόμα λόγοι μπορεί να μας κάνουν να νιώσουμε έντονο θυμό. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να θυμόμαστε ότι στον εργασιακό χώρο οι εντάσεις είναι καλύτερο να αποφεύγονται. Όταν νιώσουμε θυμό, πρέπει να θυμόμαστε ότι πιο σοφό είναι να δώσουμε χρόνο και στον εαυτό μας αλλά και στο άτομο/α για το οποίο/α κατευθύνετε ο θυμός μας. Αυτό σημαίνει ότι αν εκείνη τη στιγμή δε μπορούμε να ελέγξουμε το θυμό μας, τότε είναι καλύτερο να αποχωρήσουμε από την όποια κατάσταση/συνομιλία και να δώσουμε χρόνο σε εμάς και τον συνομιλητή μας να ηρεμήσουμε για να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε και όχι να συνεχίσουμε σε μία ατέρμονη κόντρα. Άρα:
Βήμα 1ο:
Παίρνουμε χρόνο, συζητάμε με τα κοντινά μας πρόσωπα εκτός εργασίας, εκτονώνουμε το θυμό μας μέσα από κάποια δραστηριότητα ή βγάζοντας την ένταση μέσα στην κουβέντα με φίλους ή συγγενείς και μόλις νιώσουμε έτοιμοι (την επόμενη ημέρα ή μετά από κάποιο όχι μεγάλο διάστημα) εκφράζουμε με απόλυτη συνείδηση και ηρεμία τον θυμό μας.
Βήμα 2ο:
Πριν προβούμε στην έκφραση του θυμού μας έχουμε πρώτα σκεφτεί και οργανώσει στο μυαλό μας α) τους λόγους για τους οποίους θυμώσαμε, β) τους λόγους για τους οποίους έχουμε την ανάγκη να το εκφράσουμε, άρα που αυτό επηρεάζει την αποδοτικότητα μας, γ) ποιος είναι ο αρμόδιος στον οποίο θα εκφράσουμε αυτό που νιώθουμε και ποιο θα θέλαμε να είναι το αποτέλεσμα μιας τέτοιας συζήτησης.
Βήμα 3ο:
Αφού λοιπόν έχουμε σκεφτεί όλα τα παραπάνω, ζητάμε από τον αρμόδιο ένα ραντεβού για να του μιλήσουμε, ώστε με αυτό τον τρόπο να δείξουμε το πόσο σημαντικό είναι αυτό που θέλουμε να πούμε και όχι να το αφήσουμε σε μία τυχαία συνάντηση μέσα στον εργασιακό χώρο.